انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در حالی در حوزه محلات و دلیجان به کار خود پایان داد که شاهد کمترین میزان مشارکت مردمی طی سالهای اخیر بود که این موضوع جای تامل و تفکر فراوان دارد.

انتخابات مجلس شورای اسلامی ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ برای دوازدهمین دوره برگزار شد و منتخبان مردم جهت حضور در بهارستان معرفی و پرونده این دوره نیز در حوزه انتخابیه محلات و دلیجان در همان دور اول بسته شد. در این گزارش نگاهی آماری به وضعیت حضور مردم حوزه محلات و دلیجان در انتخابات مجلس شورای اسلامی از دوره هشتم تاکنون انداخته ایم که داده های آماری به دست آمده جای تامل و تفکر فراوان دارد. در ادامه این گزارش قصد داریم مجموع آرای اخذ شده در حوزه محلات و دلیجان و نفرات برگزیده هر دوره (از دوره هشتم به بعد) را مقایسه کنیم و در انتها نیز تحلیلی از آمار استخراج شده خواهیم داشت.

در سال ۱۳۹۶ و انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی مجموعا در حوزه انتخابیه محلات و دلیجان تعداد ۳۴/۹۶۵ رای اخذ شد، چهار سال بعد و در اسفندماه سال ۱۳۹۰ و در نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی مجموعا تعداد ۴۰/۲۴۰ رای اخذ شد که نسبت به دوره قبل خود روندی افزایشی را به دنبال داشت. دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و در حوزه انتخابیه محلات و دلیجان عدد مشارکت کنندگان در رای گیری بازهم روندی صعوی داشت و مجموعا ۴۵/۱۳۸ نفر در انتخابات حضور به هم رساندند که طی ۱۵ سال اخیر رکورد بیشترین میزان مشارکت در همان سال ۱۳۹۴ و در انتخابات دوره دهم ثبت شد. دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی (اسفند ۱۳۹۸) میزان رای دهندگان در حوزه انتخابیه به شدت نسبت به دوره های قبل از خود کاهش یافت و در مجموع ۲۹/۳۱۰ نفر رای خود را به صندوق انداختند؛ این آمار در آخرین دوره مجلس که یازدهم اسفند ۱۴۰۲ برگزار شد بازهم روندی کاهشی در پیش گرفت و در مجموع ۲۳/۹۰۰ نفر پای صندوق های رای حاضر شدند که در ادامه نمودار آن را خواهیم دید:

/بررسی آرای منتخین مردم از دوره هشتم تاکنون/

یکی از نکات استخراج شده از داده های آماری آن است که معمولا در هر دوره به صورت میانگین حدود دو الی سه هزار رای باطله در حوزه انتخابیه وجود داشته و این امر از بررسی آمار اوایل دهه ۸۰ تاکنون به همین شکل بوده و در دوره آخر انتخابات نیز این موضوع مصداق داشته است، اما یکی از نکات جالب توجه در بررسی تعداد آرای منتخبین بوده است که در سال ۱۴۰۲ رکورد پایین ترین میزان آرا برای منتخب مردم در مجلس شورای اسلامی با ۵/۴۹۳ رای برای «محمد جلالی» به ثبت رسید.

در دوره هشتم مجلس علیرضا سلیمی با کسب ۱۲/۳۴۶ رای به عنوان منتخب مردم حائز اکثریت آرا شد و این اولین دوره از مجموع چهار دوره ای بود که وی از حوزه محلات و دلیجان به مجلس راه پیدا کرد، در دوره بعد اما بازهم علیرضا سلیمی با روندی افزایشی توانست ۱۷/۵۲۵ رای به دست آورد و این در حالی بود که مهدی قاسمی و غلامحسین صمدی با اختلافی چشمگیر فقط توانستند ۵/۴۱۴ و ۴/۳۱۴ رای را حائز شوند.

در دوره دهم رقابتی داغ بین علیرضا سلیمی و غلامعلی یارمحمدی شکل گرفت که در نهایت سلیمی بازهم توانست با اختلافی ناچیز و کسب ۱۱/۴۷۰ رای در مقابل ۱۰/۷۲۷ رای یارمحمدی حائز بیشترین تعداد آرا شود و محمد جلالی نیز در آن دوره به عنوان نفر سوم ۸/۹۶۳ رای به دست آورد و از این دوره بود که آرای علیرضا سلیمی به شدت روندی ریزشی در پیش گرفت.

در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی و در اسفندماه سال ۱۳۹۸ علیرضا سلیمی به عنوان منتخبین مردم با ۱۰/۴۷۱ رای به مجلس راه یافت و محمدحسن نامی و محمد جلالی هرکدام با کسب ۶/۹۰۶ و ۵/۵۳۰ رای در جایگاه دوم و سوم قرار گرفتند. در آخرین دوره انتخابات نیز رکوردی عجیب شکل گرفت که نفر اول به عنوان منتخبین مردم تنها توانست با کسب ۵/۴۹۳ رای مردمی به مجلس راه یابد که این تعداد رای در ۱۵ سال اخیر بی سابقه بود و این در حالی بود که غلامعلی یارمحمدی و حمید محمدی هرکدام با ۴/۸۶۱ رای و ۴/۵۹۴ رای در جایگاه های دوم و سوم قرار گرفتند که در ادامه نمودار آن را خواهیم دید:

/باید زمینه آشتی ملی با مردم را فراهم کرد/

ماحصل استخراج داده های آماری و بررسی دو آیتم مجموع رای دهندگان و تعداد آرای منتخبین مردم در پنج دوره گذشته انتخابات مجلس شورای اسلامی بیانگر آن است که عامل «مشارکت» در برگزاری مهم ترین رویداد سیاسی کشور هر دوره نسبت به دوره قبل تنزل بیشتری داشته که این خود زنگ خطری برای مسئولان به شمار می رود. بروز مشکلات فراوان اقتصادی و معیشتی برای مردم که روز به روز نیز گسترده تر می شود، حوادث رخ داده پس از گرانی بنزین در آبان سال ۹۸، اعتراضات رخ داده از سوی مردم در شهریور سال  1401 و به دنبال آن تنش های ایجاد شده در جامعه، انتشار اخبار اختلاس های به وقوع پیوسته در سطح کلان کشور از سوی مسئولان رده بالای نظام به خصوص در چند سال اخیر، محدودیت های ایجاد شده برای شهروندان در شاخص های مختلف اجتماعی و بروز برخی برخوردهای قهری و تنش زا با مردم و به خصوص جوانان، محروم کردن افراد از حضور در انتخابات با موضوع رد صلاحیت های سلیقه ای و… واقعیاتی است که نتیجه آن را به وضوح می توان در آمار مشارکت شهروندان از اسفند ۱۳۹۸ به بعد به طور ملموسی مشاهده کرد. حقیقتی که مسئولان نمی توانند آن را کتمان کنند آن است که وقتی در یک حوزه انتخابیه (شهرستان های محلات و دلیجان) با حدود ۹۰ هزار نفر واجد رای تنها ۲۴ هزار نفر حاضر به مشارکت در سرنوشت خود می شوند قطعا نقصی شکل گرفته که باید ریشه های آن را در سطح منطقه و کلان کشور ریشه یابی کرد و به جای فرار از واقعیت ضمن پذیرش موضوع به دنبال راهکاری بود تا بتوان زمینه ایجاد «آشتی ملی» را فراهم ساخت که اگر غیر از این موضوع رقم بخورد شک نکنید در سال ۱۴۰۶ آمار مشارکت کنندگان به مراتب از این عدد هم پایین تر خواهد آمد. آنچه مبرهن است در دوره دوازدهم به رغم همه اقدامات صورت گرفته از جمله تایید صلاحیت شدن برخی افراد که در دوره های قبل اجازه رقابت به دلایل مختلف از آنها گرفته شده بود و صلاحیت آنها هم مورد تایید قرار نمی گرفت، اما بازهم شاهد سرد بودن فضای انتخابات در سطح حوزه انتخابیه بودیم که تعداد آرای نفرات اول تا سوم اسفند ماه سال ۱۴۰۲ به روشنی و وضوح بیانگر این واقعیت تلخ است. امیدواریم مسئولان به جای فرار از واقعیت و عدم بیان حقایق با مردم به فکر راهی برای اصلاح شاخص های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی در سطح منطقه و کشور باشند تا مجددا شاهد روزهای آشتی مردم با صندوق انتخابات برای تعیین سرنوشت خود برای حضور افراد لایق و شایسته در مجلس شورای اسلامی و سایر ارکان قدرت در نظام جمهوری اسلامی باشیم.

  • نویسنده : علی اسکندری